09: The Film Books Issue
Over Autumn Sonata, Meryl Streep, George Lucas en filmboeken. AMP van de week: The Apartment van Billy Wilder
Autumn Sonata
Ingrid Bergman (1915 - 1982) was een van de beste actrices van de vorige eeuw. Haar acteerstijl was persoonlijk, intiem, gevoelig en gelaagd. Je kent haar waarschijnlijk onder meer van Casablanca, Murder on the Oriënt Express, drie Hitchock films (Notorious, Spellbound en Under Capricorn), Gaslight, Stromboli of Cactus Flower. Autumn Sonata (Höstsonaten, 1978) is de enige samenwerking tussen twee Zweedse giganten met dezelfde achternaam: Ingrid Bergman en de vermaarde regisseur Ingmar Bergman (1918 - 2007). Ik zag de film gisteravond voor de derde keer. Het verhaal is even simpel als sterk. Na aan afwezigheid van zeven jaren keert een internationaal bekende concertpianist (Ingrid Bergman) terug naar huis, ergens in Zweden, om haar dochter (Liv Ullmann) te bezoeken. Wat volgt is een masterclass acteren door Ingrid Bergman en Liv Ullmann waarin onder meer de volgende vragen centraal staan: wat verwachten we van onze leeftijdsgenoten, onze geliefden en degenen die geacht worden pal voor ons te staan? Waren zijn vroege films abstract en afstandelijk, de latere films van Ingmar Bergman waren vooral gefluister van geluk en explosies van emoties, zoals trauma’s, woede en verdriet - zoals deze film en, bijvoorbeeld, Fanny and Alexander, zijn meest magisch-realistische film.
De lange gesprekken tussen Bergman en Ullmann behoort waarschijnlijk tot het beste acteer- en scriptwerk. Er worden zoveel prachtige en aangrijpende woorden geuit en de manier waarop het is opgenomen fixeert je ogen volledig op het scherm. Kijkend naar de ogen van Ullmann die in het verdrietige gezicht van Bergman prikken, en dan tegelijkertijd kijken hoe Bergman haar inherente egoïsme tentoonspreid en de manier waarop haar verdriet om hun relatie langzaam zichtbaar wordt en over haar gezicht verspreid. Je ziet hoe een moeder en een dochter een leven vol pijn, liefde, haat en onuitgesproken emoties ontrafelen. Prachtige film - hij wordt nog beter, en nog pijnlijker - met elke extra kijkbeurt. Ingrid Bergman en Liv Ullman zijn ware natuurkrachten in deze film: Autumn Sonata is een masterclass acteren en regisseren. Het was de laatste film van Ingrid Bergman - in 1982 zou ze de televisieserie A Woman Called Golda maken, kort daarna overleed ze aan de kanker die ze ten tijde van het maken van Autumn Sonata al had.
Hier kan je de trailer van Autumn Sonata zien. Hier een interview met Ingrid Bergman over de film en hier zie je een vraaggesprek met Liv Ullmann over Autumn Sonata. Mocht je meer van het werk van Ingmar Bergman willen zien, dan raad ik je naast Autumn Sonata vooral Scenes of a Marriage, Persona, Through a Glass Darkly en, uiteraard, Fanny and Alexander aan.
Meryl Streep in Cannes
Afgelopen dinsdagavond kreeg Meryl Streep tijdens de openingsavond van het filmfestival van Cannes de oeuvreprijs uitgereikt door Juliette Binoche. Een staande ovatie van enkele minuten en een zichtbaar geëmotioneerde Binoche als ze het heeft over wat Streep voor actrices gedaan heeft.. Je kunt het hier terugzien en doe dat vooral.
We vergeten nog wel eens hoe goed Streep is omdat we veel van haar werk als vanzelfsprekend aannemen. We vergeten ook wat ze heeft betekend voor andere vrouwelijke actrices. Vandaar het applaus. Vandaar de emoties bij Binoche en andere vrouwen in de zaal, waaronder en de voorzitter van de jury van het filmfestival voor dit jaar: Greta Gerwig.
George Lucas
Deze week werd George Lucas 80 jaar. Ik kan rustig zeggen dat zonder George Lucas mijn leven er heel anders uit zou hebben gezien, want wie had dan Star Wars gemaakt en de Indiana Jones serie zo goed op de rails gezet? Ik kwam een artikel tegen - een dubbelinterview met Kevin Costner naar aanleiding van Megalopolis en Horizon - waarin Coppola uitlegt hoeveel de vriendschap met George Lucas voor hem betekend. Dat interview kan je hier lezen, maar dit is de quote waar het om gaat:
Filmboeken
Het is vaak net zo leuk om over bepaalde films, acteurs/actrices en regisseurs te lezen als om een film te bekijken. Ik deel graag mijn tien meest favoriete filmboeken met jullie - het heeft me erg veel moeite gekost om er een top 10 van te maken, maar het is gelukt. Voordat we beginnen deel ik ‘enkele’ ‘honourable mentions’: Blessings in Disguise van Alec Guinness, In Hollywood van Rob van Scheers, My Life So Far van Jane Fonda, The Legs Are the Last to Go: Aging, Acting, Marrying, and Other Things I Learned the Hard Way van Diahann Carroll, Last Man Standing: Tales from Tinseltown van Roger Moore (zie ook My Word is my Bond en The 007 Diaries: Filming Live and Let Die), An Open Book van John Huston, The Big Goodbye: Chinatown and the Last Years of Hollywood en This Is Orson Welles van Peter Bogdanovich.
Hier mijn Top-10:
10 Jaws: Memories from Martha's Vineyard: A Definitive Behind-the-Scenes Look at the Greatest Suspense Thriller of All Time van Matt Taylor. Spielberg’s eerste blockbuster - de eerste blockbuster ooit, zelfs, - was bepaald niet makkelijk om te maken. Geldproblemen, een haai die niet deed wat hij moest doen, het werd per dag lastiger.
9 The Greatest Movies You'll Never See: Unseen Masterpieces by the World's Greatest Directors van Simon Braund. Er zijn veel films, maar er zijn nog meer films en dromen die het niet hebben gehaald - daarover kan je in dit boek lezen. Het hoofdstuk over Coppola’s Megalopolis kan inmiddels herschreven worden.
8 007: the James Bond Archive van Paul Duncan. Een overicht van alle James Bond films en hoe deze gemaakt zijn - na iedere nieuwe James Bond film komt er een nieuwe editie uit. Alle James Bond films wordne hierin prima gedocumenteerd.
7 The Moon's a Balloon van acteur David Niven, die bewijst ook nog eens te goed kunnen schrijven. Als het bevalt, kan je misschien ook Bring on the Empty Horses meepikken.
6 The Making of Star Wars: The Definitive Story Behind the Original Film, The Making of the Empire Strikes Back en The Making of Return of the Jedi: The Definitive Story Behind the Film van J.W. Rinzler. Er bestaan geen betere Making Off boeken over de Original Trilogy dan deze boeken. Punt.
5 The Godfather Notebook door Francis Ford Coppola. Niet te missen voor fans van de Godfather-trilogie en Coppola.
4 Once Upon A Time In The West: Shooting a Masterpiece. Een prachtig boek over de beste western. Geschreven door Christopher Frayling, die meerdere uitstekende boeken heeft geschreven, zoals Ken Adam and the Art of Production Design, Sergio Leone: Something to Do with Death en The 2001 File: Harry Lange and the Design of the Landmark Science Fiction Film.
3 Hitchcock/Truffaut: A Definitive Study of Alfred Hitchcock. Wat krijg je als een vermaarde Franse regisseur met een vermaarde Britse regisseur laat praten? Zin om alle films van Hitch nog een keer te bekijken. Dit uitstekende interviewboek is categorie ‘Zo maken ze niet meer’.
2 Twee boeken van Paul Verhoeven en Rob van Scheers: Volgens Verhoeven - op stap door de filmgeschiedenis met Paul Verhoeven en Meer Verhoeven. Beide boeken zijn bundels van de Volkskrantcolumn die Verhoeven geruime tijd geleden had - helaas bestaat de column niet meer, want ik genoot ervan. De columns zijn voor dit boek herzien en uitgebreid. Paul Verhoeven spreekt over zijn vak, over persoonlijke herinneringen, over films, over zijn favoriete films en hoe deze zijn eigen films hebben beïnvloed.
1 Making Movies van regisseur Sidney Lumet, bekend van onder meer The Hill, Serpico, Murder on the Oriënt Express en The Verdict. In dit boek neemt Lumet je mee door het gehele productieproces - van script tot scriptlezing, van het maken van de film, het editten en de rest. Als je wil weten wat het is om een film te maken, dan helpt dit boek je goed op weg. De vele persoonlijke herinnerignen van Lumet zorgen ervoor dat het veel meer is dan een opsomming van gebeurtenissen. Ik blijf naar dit boek terugkomen. Ook naar de nummer 2 van deze lijst, maar naar dit boek nét iets vaker.
AMP van de week
De alternatieve filmposter is deze week een poster van The Apartment van Mark Eastbrook. Er zijn helaas weinig alternatieve filmposters van klassieke films – The Apartment van Billy Wilder is zo’n film. Ik was dan ook blij verrast toen ik deze week voor het eerst de poster van Mark Eastbrook voor The Apartment zag. Kennelijks schildert Eatsbrook eerst – net al Mann – om ze vervolgens af te drukken.
Tot slot
Om nog even in Cannes te blijven: hier zie je een overzicht van 'affiches' voor het filmfestival van Cannes.
Nicolas Cage gaat de ‘noir’ versie van Spiderman spelen. Deze versie kon je zin in Into the Spider-Verse (2018), waarin Cage zijn stem al aan het personage gaf. Het is voor Cage zijn eerste zijn eerste televisierol sinds 1981. Het hoe, wat en waar kan je hier lezen.
Dick Maas maakt een vervolg op Amsterdamned en de distributierechten zijn al geregeld.
Volgende week komt het boek The Legend of Mad Max van Ian Nathan uit. Het boek gaat over alle Mad Max films tot nu toe. Ian Nathan schreef eerder boeken over onder meer Ridley Scott, David Lynch, Clint Eastwood en James Cameron. Op 3 oktober komt zijn boek over Spielberg uit.
Dat was hem weer voor deze week! Bedankt voor het lezen - als je iemand kent die deze blog leuk zou vinden, stuur hem dan vooral door.