05: The Alex Garland Issue
Over 28 days Later, Ex Machina, Annihilation en Civil War.
Toen ik in 1997 enkele weken na mijn verjaardag een enveloppe van mijn oma kreeg toegestuurd met Zweedse kronor erin - ze was toen 88 jaar, en dan in de rij van het GWK gaan staan, ik vind het ontroerend - heb ik er een boek voor gekocht dat een jaar eerder uit was gekomen: The Beach, van Alex Garland. Ik was niet de enige, want het was het voorlaatste exemplaar van - zo verzekerde de boekhandelaar me - een flinke stapel. In gesprekken met medestudenten werd al snel duidelijk dat Garland een flinke snaar heeft geraakt in de jongeren van Generatie X. Zijn boek over een reis naar een idyllisch plekje in Thailand werd een van de boeken van een generatie. Of het generatie-overschrijdend is - zoals The Cather in the Rye - weet ik niet, maar tot op vandaag toe is de impact van het boek niet te onderschatten. Tegenwoordig is Garland vooral filmscenarist en -regisseur - en daar ga ik het vandaag met jullie over hebben. Ik bespreek zijn films. Hopelijk geeft het inspiratie om er een paar van te zien. Mocht je de verfilming van The Beach door Danny Boyle willen zien in plaats van het boek te lezen: doe dat vooral. Het is niet zo slecht als vaak gezegd wordt, het is alleen die ene scene. Als je de film ziet begrijp je waa rik op doel.
Los van onderstaand schreef Garland ook scripts voor uitstekende films als Sunshine (2007) en het hartverscheurende Never Let Me Go (2010), gebaseerd op het boek van Nobelprijswinnaar Kazuo Ishiguro.
Het British Film Institute heeft een mooi stuk gemaakt over het werk van Alex Garland: Where to begin with Alex Garland From Gen X novelist to big-budget genre auteur, we join the dots through writer-director Alex Garland’s ambitious work in movies and video games. Zeer aanbevolen!
28 Days Later (2002 - script)
In het begin van de eeuw was ‘horror’ veranderd in remakes en zogenaamd spannende ‘found footage’ films. 28 Days Later werd op een unieke manier geproduceerd. Het slaagde erin opmerkelijk menselijke emoties te creëren in een film die werd bevolkt door grommende en bloedige geïnfecteerden. Danny Boyle zet ons midden in de apocalypse zonder de beginnende paniek en het falen van het leger te tonen, maar in plaats daarvan alsof we er met de hoofdpersoon middenin wakker worden. Terwijl Cillian Murphy de lege, met vuilnis bezaaide, straten van besmet Londen doorloopt, ervaren we eenzaamheid - het grootste deel van de chaos die daar plaatsvond, komt voort uit onze eigen verbeeldingskracht. Het is verbazingwekkend hoeveel sfeer Boyle creëerde door simpelweg een straat in Londen af te sluiten voor een paar simpele shots en heel vroeg te filmen. 28 Days Later ziet eruit en klinkt als een kleine film en is in veel opzichten zeer minimalistisch. Tegelijkertijd is het humanistisch, chaotisch en heeft het een soort systeem in de chaos door de karakterontwikkelingen van sommige personages. Zodra Jim de straat op gaat en zijn strijd om te overleven begint tegen degenen die besmet zijn, voelt het iedere stap van zijn reis authentiek aan, van zijn eerste ontmoetingen met degenen die besmet zijn tot zijn eerste menselijke vriendschappen - waarbij zowel emories als angst naar boven komen. 28 Days Later is een van de belangrijkste horrorfilms van deze eeuw en vormt een interessante toevoeging aan de regiecarrière van Danny Boyle. Het is op zichzelf een geweldige film als je het genre en het subgenre weglaat. Bekijk het nog eens als je het al een tijdje niet meer hebt gedaan. Ik merk zelfs dat het beter is geworden naarmate ik ouder word. En ik hou niet eens van horrorfilms.
Ex Machina (2014 - regie en script)
‘Het menselijk lichaam is het beste beeld van de menselijke ziel.’ Het is misschien wel de bekendste uitspraak van Ludwig Wittgenstein, de beroemde taalfilosoof uit de twintigste eeuw. Net als de meeste uitspraken van Wittgenstein heeft het een ondoorzichtigheid die het tegelijkertijd vaag betekenisvol en vaag zinloos maakt.
Caleb (Domhnall Gleeson), heeft een wedstrijd gewonnen - hij mag een week bij de Nathan (Oscar Isaac), de CEO van het bedrijf waar hij als programmeur werkt doorbrengen. Deze CEO is nogal een kluizenaar. Centraal in Ex Machina staat een personage dat de grenzen van kunstmatige intelligentie zo ver verlegt dat ze misschien niet meer te onderscheiden is van daadwerkelijke menselijke intelligentie. De scènes tussen Alicia Vikander en Domhnall Gleeson, zijn fantastisch omdat ze van beide personen uit een ander doel hebben. Isaac is, zoals gewoonlijk, boeiend en maakt Nathan tot een geïsoleerd genie dat minder een onaardige gek is en een meer een sluwe sukkel. Nathan praat grof over alles, toont minachting voor vrouwen en voor Caleb en voor de mensheid in het algemeen, en brengt het grootste deel van zijn tijd door met bokszakken slaan en overmatig drinken, maar toch loopt hij over van charisma – Nathan lijkt toch meer lakse persoonlijkheid met toegang tot te veel hulpbronnen, in plaats van een sinistere man met een plan. De opbouw van de film is uitstekend: wisselende loyaliteiten, tot het eind niet weten wie waar staat. Noem me een filmsnob, maar dit is hoe ik het beste houd van mijn sciencefictionfilms: innovatief, intelligent en met de bedoeling een verhaal over de menselijke natuur te vertellen in plaats van met weinig zorg gemaakte dingen die in de ruimte ontploffen.
Annihilation (2018 - regie en script)
Annihilation heeft uitdagende ideeën over geheugen, hysterie en delirium, ontwrichting in een vreemde omgeving, tijdverlies, zelfvernietigende impulsen, en bevat ook de ultieme filmsituatie: het weten dat je sterft en dat je daardoor in staat bent het grootste menselijke mysterie op te kunnen lossen – zelfs als dat betekent dat je in een angstaanjagende afgrond moet duiken. In de film wordt dit zo beangstigend getoond dat het pijn doet om je ogen af te wenden. Het personage van Natalie Portman is een bioloog genaamd Lena, wiens echtgenoot Kane (Oscar Isaac) al geruime tijd wordt verondersteld te zijn omgekomen. Een jaar later duikt hij plotseling thuis op - hij komt emotieloos afstandelijk over, hij hoest bloed op en krijgt daarna onmiddellijk een rit per ambulance naar de Eerste Hulp. Deze rit wordt overgenomen door het leger dat Lena en Kane meevoert naar een afgeschermde high-end ziekenhuis. technische faciliteit om te bespreken waar hij bij betrokken was. Portman leidt vervolgens een volledig vrouwelijk team naar een bijzondere plaats, door het leger voor burgers afgesloten. Annihilation is een van de meest belangrijke moderne science fiction films, wat mij betreft. Het bestaat uit mysterie over het menselijk vermogen, angst voor het onbekende, paradoxen van oneindigheid versus het reduceren van onze menselijke soort tot een microkosmos, in dezelfde geest als Kubrick’s 2001: A Space Odyssey. Door een film als Annihilation geloof ik dat Garland ooit in één adem genoemd zal worden met grootheden als Ridley Scott of Stanley Kubrick. Zijn films zijn slim en vol intrigerende raadsels, en zijn beelden zijn dromeriger dan de gemiddelde CGI. Annihilation (en Ex Machina) achtervolgen ons omdat ze duizenden fascinerende gedachten oproepen, maar sommige onderwerpen onbeantwoord laten. Misschien is dat maar goed ook.
Civil War (2024 - regie en script)
Van geheel andere orde is de film Civil War. Wat als oorlogsfotografie, ooit een mechanisme om nieuws te melden maar ook te laten zien hoe veel erger het elders is, zich in de Verenigde Staten afspeelde? De Verenigde Staten zijn momenteel zo verdeeld dat je niet eens een achtergrondverhaal hoeft te kennen. Enerzijds is deze film een eigen film van Garland, maar het is tegelijkertijd ook Cormac McCarthy’s The Road, Heart of Darkness van Joseph Conrad - en de films die daaruit voortvloeiden, waarin ook locaties de aard en omvang van de film bepaalden - net zoals in Civil War. Het is een nieuwe film, dus ik kan er nit teveel over zeggen, maar met de beelden van Washington D.C., op 6 januari in je hoofd zie je dat het hetgeeen waar de hoofdpersonen verslag van doen niet helemaal onmogelijk is. Ook hier zien we trauma’s en werpt de film vragen op waar ik geen antwoord op wil hebben - of kan geven.
Tot slot
Margot Robbie sprak onlangs op straat met een aantal fans, waarvan er een doof bleek te zijn. Dat was voor Robbie geen enkel probleem: Watch Margot Robbie Surprise a Deaf Fan With Her Sign Language Skills.
In de Filmkrant een interview met regisseur Agnieszka Holland over haar vluchtelingenfilm Green Border: “Niemand had gedacht dat de film zoveel zou losmaken.”
Dit jaar bestaat Akira Kurosawa’s Seven Samurai 70 jaar. Als je hem nog niet gezien hebt, doe dat dit jaar alsjeblieft minstens één keer. Het waarom kan je hier uitgebreid lezen, en hou in je achterhoofd dat Spielberg, Lucas, Scorsese én Coppola hebben gezegd schatplichtig te zijn aan het werk van Kurosawa.
In Empire de trailer voor Ron Howards’documentaire over Muppet-creator Jim Henson: Jim Henson Idea Man Trailer: Ron Howard’s Touching Documentary About The Muppet Maestro.
Het leukste niews is dat Richard Osman’s bestseller The Thursday Murder Club verfilmd wordt. Net zo leuk nieuws is de cast: The Thursday Murder Club Film Adaptation Casts Pierce Brosnan, Helen Mirren And Ben Kingsley.
Dat was hem weer! Bedankt dat je het tot nu toe heb gelezen. Mocht je deze blog in je mail willen ontvangem dan hoef je alleen je mailbox in te vullen.
Tot volgende week zondag, dan is er The Women in Court Issue.